In maart is Nederland plots stilgelegd vanwege het coronavirus. Voor veel mensen kwam hun werk er hierdoor anders uit te zien. Zo ook voor mij. Al mijn opdrachten werden verschoven naar later in het jaar. Dit betekende dat ik ineens heel veel tijd over had. Na 2 dagen wat van slag te zijn, besloot ik dat ik mijn vrije tijd ging benutten. Hoe kon ik de huidige tijd investeren in de toekomst?
Ik besloot me te verdiepen in vitaliteit van bedrijven. Ik merk een enorm verschil tussen bedrijven; er zijn bedrijven waar mensen zich kiplekker voelen, waar zaken voor de wind gaan. Maar ook bedrijven waar veel mensen ontevreden zijn en weinig werkplezier ervaren. Deze medewerkers presteren minder dan de tevreden medewerkers. Maar waar zit nu het verschil?
Vitaliteit bestaat uit drie facetten; energie, motivatie en veerkracht. Energie gaat over hoe energiek je je voelt. Motivatie staat voor het stellen en nastreven van doelen. Veerkracht gaat over hoe mensen omgaan met tegenslagen. Daarnaast kunnen we vitaliteit splitsen in fysieke vitaliteit en mentale vitaliteit. De fysieke vitaliteit gaat over hoe we energie, motivatie en veerkracht fysiek ervaren. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een sterk lichaam. De mentale vitaliteit gaat over hoe we energie, motivatie en veerkracht mentaal ervaren. Denk hierbij aan goed in je vel zitten.
Succesvolle bedrijven zijn financieel gezond en hebben een hoge werknemerstevredenheid. Hoe krijg je zoiets voor elkaar als werkgever? Daar was ik benieuwd naar. Ik heb veel bedrijven gesproken die in de top 50 van vitaalste bedrijven van Nederland 2019 staan en vroeg: wat doen jullie aan de fysieke en mentale vitaliteit van jullie medewerkers? ’.
Ze waren inspirerend, die gesprekken, stuk voor stuk. Er zijn bedrijven met hele concrete regels zoals; alleen koffie halen voor jezelf zodat je in beweging blijft. Een andere interessante regel die voorbij kwam: niet overwerken. Aan de andere kant waren er bedrijven die het welzijn van haar medewerkers als bedrijfs-DNA inbedden. Eén bedrijf heeft niet alleen een focus op fysieke beweging, maar werkt aan vitaliteit vanuit 4 pijlers; voeding, maatschappij, welzijn en fitheid.
Bij de succesvolle bedrijven werd de vitaliteit gekenmerkt door een aantal specifieke activiteiten.
- Gezamenlijke sportieve activiteiten (denk aan mudruns, halve marathons)
- Het aanbieden van gezonde lunches
- Regelmatige gesprekken tussen medewerkers en leidinggevenden waarin wordt gevraagd: hoe gaat het met je?
- Een vaste coach die ingezet kan worden wanneer mensen belemmeringen ervaren op de werkvloer of privé
- Ergonomische werkplekken waaronder sta-zitbureaus en bureaufietsen
Hoe kan er, volgens de professionals die zich bezighouden met de vitaliteit van medewerkers, nog meer behaald worden op dit gebied? Wat mij opviel: de aandacht voor de fysieke vitaliteit was bij de meeste bedrijven aanzienlijk groter dan de aandacht voor de mentale vitaliteit. Verbetering van de fysieke vitaliteit is voor hen niet de uitdaging. De mentale vitaliteit staat daarentegen in de schaduw. 55% van de geïnterviewden gaf aan de mentale vitaliteit meer aandacht te willen geven. Burn-outs, stress en spanningen op de werkvloer komen veel voor maar blijven onderbelicht. Dit werd vooral aangegeven door de bedrijven die geen vaste coach aanbieden aan hun medewerkers.
Een trend bij alle bedrijven die ik sprak is dat functioneringsgesprekken van de baan zijn. Een bedrijf dat de mentale vitaliteit van haar medewerkers belangrijk vindt, heeft ontwikkelingsgesprekken. De focus van de ontwikkelingsgesprekken ligt niet op het beoordelen van het functioneren van de medewerkers, maar op een open gesprek waarin besproken wordt hoe het met de medewerkers gaat en waar ontwikkeling mogelijk en gewenst is. Hoewel deze gesprekken, waarin leidinggevenden met medewerkers spreken over ontwikkeling en welzijn, veel worden aangeboden, wordt ook aangegeven dat deze leidinggevenden vaak handvatten missen. Zij waren succesvol in hun werk en werden daardoor leidinggevende. Maar weten ze hoe ze ontwikkel-/coachgesprekken moeten voeren? Kunnen zij de juiste vragen stellen en achterhalen wat er echt speelt bij de medewerker? We verwachten coachend leiderschap maar bieden hiervoor vaak niet de juiste handvatten. Hierin zou extra begeleiding van leidinggevenden nog veel kunnen betekenen voor de mentale vitaliteit van bedrijven en medewerkers.
Een ander besproken onderwerp zijn soft-skill-trainingen. Daarmee doel ik op trainingen op gebied van gedrag. Denk aan trainingen als communicatie, timemanagement en leidinggeven. Ongeveer de helft van de vitaalste bedrijven biedt dit actief aan aan hun medewerkers. Van de andere helft geeft het merendeel aan dat zij hier graag meer aandacht aan zouden besteden. Waarom dit nog niet gebeurt? Medewerkers en leidinggevenden zien geen meerwaarde in trainingen. Eén bedrijf noemde zelfs op dat medewerkers ‘allergisch zijn’ voor trainingen. Wat mij betreft betekent dit dat niet de juiste trainingen worden aangeboden. Wanneer er een duidelijke behoefte is en hierop een op-maat-gemaakte training wordt aangeboden waarbij verankering plaatsvindt, zal iedere deelnemer gemotiveerd zijn en hier resultaat mee bereiken.
Wat heb ik geleerd van alle gesprekken? Aandacht besteden aan de vitaliteit van medewerkers loont. Door hier aan te werken zijn de medewerkers zichtbaar creatiever, innovatiever en productiever. Genoeg redenen voor alle bedrijven om een passend vitaliteitsaanbod aan hun medewerkers aan te bieden. Let wel: hierbij moet óók aandacht besteed worden aan de mentale vitaliteit.
Zou jij graag meer willen doen aan de vitaliteit binnen jouw bedrijf? Neem contact met me op via pien@focusxl.nl.
Pien Keizers